Secesyjny Most Cesarza Mikołaja II

W II poł. XIX wieku Sztab Generalny wojsk rosyjskich uznał, że w Warszawie należałoby zwiększyć przepustowość komunikacyjną ze wschodu na zachód, a w tym celu wybudować trzeci most na Wiśle. Most ten miał znajdować się w ciągu Alei Jerozolimskich. Pierwotnie planowano, aby do mostu od ulicy Smolnej, do rzeki prowadził nasyp ziemny z dwiema ulicami bocznymi. Ostatecznie jednak zdecydowano o budowie wiaduktu, co podnosiło koszty inwestycji o 800 tysięcy rubli.




Do konkursu  Koła Architektów, na architektoniczne opracowanie dojazdu do mostu na Wiśle, zgłoszono 34 prace. Spośród nich 20 lutego 1906 roku Sąd Konkursowy wybrał projekt Apoloniusza Nieniewskiego, Ludwika Kazimierza Kirste i Feliksa Michalskiego. Wśród wyróżnionych znajdowała się praca Juliusza Dzierżanowskiego i Jarosława Wojciechowskiego.


Projekt przedstawiał nowe pomysły samego dojazdu do mostu. Wzbudziło to niemałe zainteresowanie wśród techników i sędziów, a także stało się przedmiotem dyskusji na posiedzeniu Stowarzyszenia Techników 16 i 23 marca 1906 roku.

Początek wiaduktu został zaakcentowany przez łuk triumfalny, a sam przejazd przez Solec dekorowały słupy latarni. Na początku mostu zaproponowano potężne schody. Autorzy odrzucili możliwość użycia tutaj – jak sami to nazwali – „rozigranej secesji”, co miałoby licować z powagą takiego dzieła. Mimo to, przy analizie projektu, odnajdujemy tu elementy iście secesyjne – kute wsporniki lamp czy postacie siedzących niedźwiadków. Typowa dla secesji jest także ornamentyka roślinna, kuta balustrada z elementami wpisujących się w siebie okręgów oraz umieszczone nad oknami główki kobiece często pojawiające się w detalu architektonicznym budynków powstałych w tym stylu. Uwagę obserwatora zwraca także postać leżącej kobiety z ogonem, co w warunkach projektowania mostu dla Warszawy, może wskazywać, że jest to syrena.

W założeniu budowniczych, Most Mikołajewski, czyli dzisiejszy Most Księcia Józefa Poniatowskiego miał być jednym z najpiękniejszych mostów na świecie. Ostatecznie zrealizowano projekt inżynierów Mieczysława Marszewskiego i Wacława Paszkowskiego, do którego architektoniczną oprawę wykonał Stefan Szyller.